تاثیر قارچ میکوریز آربوسکولار( glomus intraradices) بر مقاومت به خشکی دانهال های پسته رقم بادامی ریز زرند

به منظور بررسی اثر قارچ میکوریز بر روی پارامترهای رویشی و فیزیولوژیکی گیاهان پسته رقم "بادامی ریز زرند" در شرایط تنش خشکی، آزمایش گلخانه ای با دو فاکتور شامل میکوریز (در دو سطح بدون میکوریز به عنوان شاهد و g. intraradices) و چهار سطح تنش خشکی (شامل دور آبیاری یکروز در میان به عنوان شاهد، سه روز در میان، شش روز در میان و ده روز در میان) درچهار تکرار انجام پذیرفت. بذور جوانه دار شده در مخلوط خاکی که به نسبت 2:1 از خاک مزرعه و ماسه که به میزان 4 کیلوگرم در هر گلدان ریخته شده بود کاشته شدند. به نیمی از گلدان ها حدود 150 گرم از مایه تلقیح میکوریزی که شامل قطعات ریشه ذرت میکوریزایی و خاک بود اضافه گردید. در مدت 5 ماه رشد گیاهان، از آب مقطر برای آبیاری استفاده شد و پس از انجام تست آلودگی، چهار سطح تنش خشکی به مدت 2 ماه انجام و گلدان ها بصورت وزنی تا حد ظرفیت مزرعه آبیاری شدند. نتایج نشان داد که خصوصیات رویشی مانند ارتفاع ساقه، سطح و تعداد برگ، وزن تر و خشک برگ، ساقه و ریشه با افرایش سطوح خشکی بطور معنی داری کاهش یافتند. تحت شرایط خشکی میزان فسفر، پتاسیم، آهن، منگنز، روی و مس در گیاهان پسته کاهش یافت. روابط آبی گیاهان تحت شرایط تنش خشکی کاهش یافت اما گیاهان میکوریزی در مقایسه با گیاهان بدون میکوریز روابط آبی بهتری نشان دادند. در پاسخ به تنش خشکی، فرایندهای تنظیم کننده اسمزی در گیاهان پسته فعال و میزان پرولین، قندهای محلول و ترکیبات فنولی در برگ گیاهان افزایش یافت اما از میزان پروتئین کاسته شد. کاربرد میکوریز بطور قابل ملاحظه ای رشد و عملکرد گیاهان را در شرایط خشکی افزایش داد و باعث افزایش جذب عناصر فسفر، پتاسیم، منگنز، آهن و روی در دانهال های پسته گردید. نتایج نشان داد که غلظت پرولین و قندهای محلول در گیاهان میکوریزی کمتر از گیاهان بدون میکوریز بود که این نشان دهنده اثر میکوریز در اجتناب از شرایط تنش است. همچنین تنش خشکی باعث کاهش رنگیزه های گیاهی و افزایش کارتنوئیدها گردید. واژگان کلیدی: پسته، قارچ میکوریز، تنش خشکی